Luisteren naar bomen
Bomen vertellen ons waanzinnig veel, zo blijkt uit dit werk. Valerie Trouet is een wetenschapper, meer bepaald een dendrochronoloog. Met dit werk geeft ze haar relatief onbekende wetenschappelijke tak een ferme opwaardering.
Jaarringen tellen, iedereen kent het principe. Maar wat dendrochronologen uit jaarringen halen, dat hou je niet voor mogelijk. Met hun onderzoek kunnen ze duizenden jaren terug gaan in de tijd. Ze ‘lezen’ er de toenmalige klimatologische omstandigheden in, wanneer er overstromingen of droogteperiodes waren enz. Dit wordt natuurlijk gekoppeld en getoetst aan andere wetenschappelijke richtingen, want soms is jarenlang onderzoek nodig voordat een verband duidelijk is. Soms is het zelfs puur toeval dat de link wordt gelegd: door informeel, tijdens een studiedag of aan de toog, met andere wetenschappers aan de praat te geraken over een bepaald thema. Dan blijkt plots dat er raakvlakken zijn tussen twee totaal verschillende onderzoeken en vallen de puzzelstukjes in elkaar. Zo kan men de socio-economische situatie in een bepaalde oude beschaving of het uitsterven van bevolkingsgroepen linken aan concrete klimaatomstandigheden – en dat allemaal dankzij bomen.
Het klinkt vreemd, maar dit wetenschappelijk werk is superspannend. Alles is in mensentaal uitgelegd, je kan de verhaallijn volgen en op elke bladzijde kom je wel iets nieuws te weten. Ook de mens in de wetenschapper komt naar boven, want Trouet grapt af en toe met de kleine kantjes van collega-wetenschappers.
Het is niet voor niets dat Trouet de Jan Wolkersprijs 2020 voor ‘Het beste natuurboek van het jaar’ ontving.
Gaea Rysselaere
Wat bomen ons vertellen. Een geschiedenis van de wereld in jaarringen (Valerie Trouet)
Lannoo, 2020
296 p.
ISBN 978 94 014 6675 2