Mobiliteit Eeklo: problemen en alternatieven
Mobiliteit in Eeklo: problematiek en alternatieven
Comité Eeklotegendering
Natuur en Landschap Meetjesland jaargang 15 nr. 2 (2008)
Op woensdag 30 april 2008 ging het comité Eeklotegendering praten met het stadsbestuur. Jammer genoeg had het bestuur te weinig tijd uitgetrokken om van een echt gesprek te kunnen spreken, maar men beloofde het comité om binnen korte termijn een nieuwe vergadering te organiseren. Op het gesprek bracht het comité aan de hand van een presentatie haar standpunt over de mobiliteit in Eeklo naar voor.
Het comité bracht geen onbekende ideeën, maar wel concrete voorstellen die al jaren worden bepleit door NLM, door de Fietsersbond en andere drukkingsgroepen voor een betere mobiliteit in Eeklo. Het stadsbestuur blijft na al die jaren echter nog steeds achterwege met de concrete uitwerking van deze voorstellen. We geven hier een overzicht van de problematiek en de alternatieven die het comité voor het stadsbestuur op een rijtje zette.
De mobiliteitsproblematiek in Eeklo centrum1. Teveel en gestremd verkeer, vooral in de spits
Eeklo kent grote verkeersstromen in de spits, zoals trouwens ook Gent en andere steden. Daar is niet altijd een oplossing voor tenzij iedereen beslist om minder met de auto te rijden. Met beperkte aanpassingen kan echter veel gebeuren. Zo kan voor Eeklo het doorgaand en zwaar verkeer afgeleid worden via de ruit van het Meetjesland (zie figuur – bron: Streekplatform+ Meetjesland). Zo kunnen de N49 Expresweg en de N44 naar Aalter optimaal worden benut. Hierdoor zal eindelijk ook kruispunt ‘den Teut’ aan de industriezone van Eeklo maximaal gebruikt worden waarvoor ze was bedoeld. Daartoe is het noodzakelijk om de verkeersborden vanaf Adegem en vanuit Gent en de GPS-systemen van het vrachtverkeer af te stemmen op deze ruit. Ter illustratie: het vrachtverkeer vanuit Gent wordt dwars door Eeklo geleid, terwijl het in Gent evengoed de R4 op kan om zo via de Expresweg ‘den Teut’ of via de E40 de N44 op te rijden. Zo worden meteen ook de dorpskernen van Ursel en Zomergem gevrijwaard van zwaar verkeer. Daarnaast moet de doortocht in Eeklo zodanig aangepast worden dat het onaantrekkelijk wordt om Eeklo door te rijden voor wie niet in Eeklo centrum moet zijn.
2. De veiligheid van zwakke weggebruikers
Het is geweten dat Eeklo met een groot aantal zwarte punten slecht scoort qua veiligheid. Veilige en afgescheiden fietspaden kunnen veel veranderen. Hetzelfde geldt voor oversteekplaatsen: zebrapaden kunnen herzien en vervangen worden door veilige plateaus. Het begeleiden van overstekende scholieren door de politie zou uitgebreid kunnen worden tot drukke momenten zoals de marktdag, de ochtend- en avondspits.
Een ander probleem is het parkeren op het fietspad. Bestraffing is nodig. Voor de fietsers is er op de N9 geen plaats om op een veilige manier uit te wijken. Fietscorridors en wandelstraten kunnen aangelegd worden, zoals een oversteektunnel. Ook een park & ride voor schoolkinderen is geen overbodige luxe.
De Leikensweg is een landelijke weg die moet uitgebouwd worden tot een kwaliteitsvolle trage weg. Veel scholieren, fietsers, wandelaars en joggers maken gebruik van de weg als doorgang naar Het Leen of richting Ursel. Om het sluipverkeer tegen te gaan, moet een fysieke hindernis voor autoverkeer worden voorzien.
3. Het laden en lossen
Winkeliers en leveranciers moeten overleggen over leveringen, zodat parkeerplaats voorzien kan worden. Zo hoeft het laden en lossen de fietsers niet te hinderen. Tijdens spitsuren en op de marktdag kan laden en lossen verboden worden. Bij werken en verhuizen zou men vergunningen kunnen afleveren voor het innemen van parkeerplaats.
4. De ongezellige winkelstad
Autoverkeer moet ontmoedigd worden. Dit kan op verschillende manieren zoals beter openbaar vervoer, denk maar aan een gratis busdienst van en naar de verschillende wijken, een stadsrandparking met aansluiting op openbaar vervoer, gratis fietsgebruik,… Ook een tramlijn op de middenberm is geen nieuw idee. Een betere treinverbinding met Gent en Brugge is noodzakelijk. Het stadsbestuur zou kunnen zorgen voor extra openbaar vervoer tijdens evenementen zoals de Ballonmeeting. Bij herziening van de stationsbuurt moet voldoende parkeergelegenheid voorzien worden. Autoloze zondagen kunnen gelden als voorbeeld voor de stad om te werken aan een betere mobiliteit.
Meer groen in de stad zorgt voor een gezellige sfeer die bezoekers aantrekt. De Milieuraad van Eeklo stelde hierover in oktober 2005 een brochure op (‘De kwaliteit van pleinen en andere publieke ruimtes in Eeklo’).
Een ringweg is geen optie
Het gebied dat voorzien is voor de ring, is een kwaliteitsvol woongebied, schaars landbouwgebied, landschappelijk waardevol gebied, een rustige schoolomgeving. Zijn deze kwaliteiten niet belangrijk genoeg?
De groene vinger in Eeklo zal worden onderbroken. Het Leen en omgeving zijn natuurgebied, Habitatrichtlijngebied, Bosuitbreidingsgebied, VEN- en natuurverwevingsgebied, provinciaal domein, biologisch waardevol, stil gebied enz.
De tellingen maken enigszins duidelijk over welke aantallen het gaat, hoewel ook vraagtekens kunnen 
gesteld worden bij de telwijze. Ongeveer 25% van het verkeer in Eeklo is doorgaand (moet dus niet in Eeklo zelf zijn), 75% is herkomst- of bestemmingsverkeer, dus voor Eeklo zelf. Van de 1.101 voertuigen per uur in de spits haalt de Ring er 328 uit het centrum. Ter vergelijking: in de Zandvleuge passeren 396 wagens in de ochtendspits per uur. Dat is dus het aantal dat men op de ring zou halen? Een scheet in een fles. Rekening houdend met de groei van het verkeer zullen er na enkele jaren weer evenveel auto?s door Eeklo rijden. Een extra weg biedt dus geen oplossing.
Het onderzoek is de doortrekking van de ringweg de beste manier om de veiligheid en verkeersleefbaarheid van Eeklo te garanderen? Ten eerste kan de objectiviteit van het onderzoeksbureau in vraag gesteld worden. Het bureau begeleidt immers zowel het onderzoek als de uitvoering van de opdracht. Het spreekt vanzelf dat het bureau het project zal willen realiseren.
Zoals hoger gezegd zijn de tellingen in de spitsuren niet relevant voor de totale toestand. Gelukkig moet volgens de in april 2008 opgestelde richtlijnen (Vlaamse overheid) voor het MER-onderzoek (Milieueffectenrapport) nu ook het nulalternatief worden opgenomen. Daarnaast worden ook heel wat andere zaken meegegeven, zoals uit te voeren metingen op vlak van milieu en natuur. Het studiebureau moet nu dus het MER-onderzoek aanpassen volgens deze richtlijnen. We wachten af.
Het mobiliteitsplan van Eeklo gaat uit van minder automobiliteit. Dit strookt niet met het plan van de ringweg. Bovendien is de samenhang tussen de verschillende plannen ver zoek: het gemeentelijk milieubeleidsplan, GNOP (Gemeentelijk Natuurontwikkelingsplan), de wetgeving rond bodem en natuurbehoud, deelbekkenbeheerplannen, het mestdecreet, structuurplan enz. Hoe verhouden deze zich tot elkaar?
Eeklo als voorbeeldstad: de uitdagingDe uitdaging voor Eeklo is niet om de ringweg aan te leggen, maar om Eeklo om te vormen tot een stad met aandacht voor harde en zachte waarden in de binnenstad en in het buitengebied. We dienen er daarbij van uit te gaan dat ook met een ring het doorgaand verkeer aanzienlijk zal blijven en zal aangroeien in de toekomst.
Er moet meer aandacht komen voor zwakke weggebruikers, met de aanpassingen zoals eerder in deze tekst vermeld. De verbinding met de groene long die Het Leen is met groene vingers die tot in de stad komen, geeft Eeklo een nieuw elan. De vrijwaring van Het Leen en omgeving is een must. Het gebied met haar natuurlijke, toeristische, landschappelijke en sociale waarden moet verder ontwikkeld worden als troef voor Eeklo en het Meetjesland.
Besluit
Aangezien de winst van de Ring in het centrum zeer klein is en op termijn verdwijnt …
Aangezien het gebied waar de Ring zou komen te waardevol is als woon-, landbouw- en natuurgebied …
Aangezien er veel andere maatregelen mogelijk zijn om het centrum van Eeklo aantrekkelijker te maken …
… stellen wij voor geen Ring aan te leggen
… het verkeer te weren door een uitgekiend plan waarin verkeersgeleiding, openbaar vervoer en de aanpak van de doortocht centraal staan
