NLM krijgt gelijk:
Belang van het Drongengoed door de Raadsheren van het Hof van Beroep bevestigd
Artikel Toon De Kesel, Natuur en Landschap Meetjesland jaargang 8 nr. 2 (2001), blz. 8-10
Situering
De Drongengoedhoeve is gelegen in een uniek bosgebied. Rond de hoeve treffen we een aaneengesloten bosgebied aan van ongeveer 550 ha. 280 ha is eigendom van het Vlaamse Gewest, 210 ha van het Ministerie van Landsverdediging, 30 ha van de VZW Natuurreservaten, de overige bospercelen behoren toe aan privé-boseigenaars.De Drongengoedhoeve is gelegen in een voorgesteld habitatgebied. Dit gebied is voorgesteld als habitatgebied om volgende redenen: (1) de massale aanwezigheid van droge heide, (2) de aanwezigheid van natte heide, (3) schraal grasland en (4) de aanwezigheid van zure eikenbossen. Dit gebied neemt bovendien een bijzondere positie in tussen de Noord Atlantische heiden (kempen tot Noord Duitsland) en de Atlantische heiden (Zuidwest-Engeland – West Frankrijk).
De VZW Natuurreservaten heeft in 1999 een Europees Life-project bekomen i.v.m. het herontwikkelen van deze intermediaire heidehabitats. Zij hopen door een terreinaankoop van ongeveer 60 ha bovenvermelde habitats te realiseren. Deze terreinen situeren zich rond het erkende natuurreservaat het Maldegemveld. Binnen onze regionale vereniging Natuur en Landschap Meetjesland vzw (NLM) leeft het idee de verschillende bosgebieden met elkaar te verbinden door bosuitbreiding. Tot dezelfde visie kwam de studie i.v.m. een zoektocht naar een streekbos (uitgevoerd door VBV).De Drongengoedhoeve en de bijhorende gronden (ong. 9 ha) vormen een enclave binnen het domeinbos. De hoeve ligt in de gemeente Knesselare (Ursel). Gans de site is sinds 1956 geklasseerd als landschap. Op het gewestplan is de hoeve en omgeving ingekleurd als natuurgebied.
Geschiedenis
De abdij van Drongen heeft in de 13e eeuw deze site bewerkt. Aanvankelijk bloeide de uitbating, maar raakte stilaan in verval. Van de oorspronkelijk hoeve, die 200 m ten oosten stond t.o.v. de huidige hoeve, treffen we alleen nog een omwalling aan.
De huidige hoeve (de 2 hoofdgebouwen) zijn in de 17e eeuw gebouwd. Het toenmalig Maldegemveld (heide) is in deze periode deels omgezet in bos. De hoeve werd eigendom van de familie Van Damme – Saverijs. Deze familie heeft de hoeve optimaal onderhouden en in zijn oorspronkelijke staat gehouden. In 1992 werd ze openbaar te koop gesteld. Voorheen woonde Jerome Lekens er. Hij was bijzondere wachter voor de familie Van Damme. In 1993 kocht Xavier Wille, drankhandelaar, de hoeve die hij trachtte uit te bouwen tot een grootschalig horecacomplex (café-taverne, feestzaal, dancing).
NLM vzw verzet zich tegen meerdere inbreuken gepleegd door X. Wille
NLM vzw diende klacht in tegen deze grootse plannen. Dit resulteerde in een kort-geding. De Vlaamse administratie volgde nadat alle administratieve beroepen waren uitgeprobeerd. Vervolgens werd voor de Rechtbank van Eerste Aanleg te Gent de zaak NLM versus X. Wille ingeleid. Door de eigenaar van de hoeve werden verschillende overtredingen begaan tegen het natuurdecreet, het decreet op de ruimtelijke ordening, de wetgeving op de beschermde landschappen en de milieuwetgeving. Wille werd zwaar veroordeeld door de Rechter. Tegen de uitspraak van de Rechter in Eerste Aanleg ging Wille in beroep.
Op 16 maart jongstleden ging het doek voorlopig neer in deze rechtzaak, een zaak voor het natuurbehoud en voor het doen respecteren van milieu- en natuurwetgeving. Door het Hof van Beroep finaal werd een Arrest geveld. De vordering van NLM werd ontvankelijk verklaard, doordat het Hof meent dat een zekere schade aannemelijk wordt gemaakt, maar niet gegrond. De uitspraak is in een bepaald opzicht gematigder dan de eerste rechter heeft beslist: bvb voor bepaalde deelaspecten is er vrijspraak. Bvb. is er vrijspraak voor het maken van een opening in de buitenmuur.
Maar in veel opzichten wordt de eerste rechter – ten gronde – wel gevolgd, ondermeer op vlak van stedenbouw en bescherming van het landschap. En ook de inbreuk op het grondwaterdecreet wordt au serieux genomen. Deze inbreuk wordt zelfs de basis voor de zwaarste straf. Hierbij motiveert de rechter door te verwijzen naar het belang van het Drongengoed als stiltegebied, de lawaaihinder, de schade aan fauna en flora en het landschap.
Aldus wordt de geldboete lastens Wille fors verhoogd: de boete bedraagt nu 2 miljoen frank, waarvan 1 miljoen effectief moet worden betaald! De gevangenisstraf wordt wel verminderd, nl. tot 6 maand ipv 1 jaar en ook met uitstel. Ten aanzien van mevrouw Claeys wordt de geldboete eveneens verhoogd, nl. tot 1,2 miljoen! De gevangenisstraf wordt eveneens verlaagd tot 4 maand. Zo wordt er ook, in zekere mate, herstel van de toestand bevolen, zoals de bodem aan de oostkant en noordkant, de ruimte ten noorden tussen de hoeve, hangar en berging, de toegang tot de binnenkoer, de verwijdering van allerlei materialen. Op burgerlijk gebied wordt de herstelvordering van het Vlaams Gewest als niet GEGROND afgewezen, MAAR het Vlaams Gewest en de stedebouwkundige inspecteur hebben ondertussen CASSATIE aangetekend tegen het Arrest van het Hof van Beroep te Gent. Dit betekent dat het doek nog zeker niet is gevallen over de Zaak Drongengoed. X Wille kan zeker nog niet op beide oren slapen, want gelijk heeft hij nog zeker niet gekregen.Eén zaak is toch beslecht: Wille heeft tal van overtredingen begaan, en daar heeft de rechter toch zwaar aangetild bij het bepalen van de strafmaat. NLM is tevreden dat recht heeft geschied!
Hoe moet het nu verder – Mogelijke bestemmingen voor de hoeve
NLM vzw hoopte dat het Vlaamse Gewest, of een ander openbaar bestuur, deze hoeve en de bijhorende gronden zou kopen. Ondertussen kwam de hoeve echter in handen van privé-personen, met goede bedoelingen wordt gezegd.
NLM vzw ziet echter voor de hoeve volgende bestemmingen:
Uitbouwen van een schaapskooi
Het nastreven van de habitatdoelstellingen van dit gebied vereisen een aangepast beheer. De begrazing van de heischrale graslanden (bermen van het militaire vliegveld), de heidepercelen en de wastines (boomheidelandschap) zou kunnen gebeuren met schapen onder begeleiding van een schaapsherder. Extensieve begrazing biedt meer verscheidenheid dan maaien. Volgens de klassering als landschap mag de hoeve enkel een landbouwuitbating als bestemming hebben. De uitbouw van de hoeve als schaapskooi zou deze bestemming kunnen waarmaken. De omheinde percelen naast de hoeve zouden ideale parkeerweiden zijn voor de schaapskudde. Momenteel lopen daar nu damherten. Een educatieve werking rond de schaapskooi en de cultuur-historische achtergronden van dit gebied zou daar goed bij aansluiten.
Een onthaalruimte
Regelmatig wordt het Drongengoedbos bezocht door verschillende doelgroepen. In een onthaalruimte zou men een aanzet kunnen geven om het gebied te verkennen.
Loods voor de bosarbeiders van de afdeling Bos en Groen
Het beheer van 280 ha domeinbos en 90 ha militair domeinbos vraagt een goed uitgebouwde loods. Daarenboven komt nog tientallen ha potentiële bosuitbreiding bij. Daarnaast vraagt het bermbeheer en het heidebeheer (te samen ong. 70 ha) op het militair vliegveld de nodige aandacht. Momenteel wordt door de afdeling Bos en Groen een loods gehuurd in de omgeving van het Drongengoedbos.
Een verblijfplaats voor een concierge
Om vandalisme te voorkomen is het belangrijk dat de site ook bewoond wordt. De concierge-functie zou kunnen gecombineerd worden met de functie van schaapsherder.
Een bijenstal
NLM ziet volgende bestemmingen voor de gronden rond de hoeve:
Herstel van de oude boomgaard
Momenteel is de verwaarloosde en deels vernietigde boomgaard aan herstel toe. Het heraanplanten van oude fruitrassen zou ideaal zijn.
Behoud van permanente weiden
De aanwezigheid van weiden tussen de bosbestanden versterken het ruimtegevoel en geven een meerwaarde aan het landschap. Extensieve begrazing is hier noodzakelijk. De overgangen tussen bos en weide zijn interessant voor flora en fauna.
Omvorming van akker tot bos of permanente weide
Stuk voor stuk zijn dit mogelijkheden waar onze vereniging achterstaat. Dit staat haaks op hetgeen men ooit wou realiseren in en rond de Drongengoedhoeve. Hopelijk gaat het niet meer deze kant uit, want hier in Vlaanderen kan met de planning inzake ruimtelijke orde nogal een loopje worden genomen. Dit resulteert dan meestal in ruimtelijke wanorde en andere Verstraetes en Opgrimbies!
